 |
| Ο συγγραφέας κ.Ιωάννης Κορνιλάκης |
Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ
ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
H ηγετική μορφή του Ιωάννη Καποδίστρια, του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας,
σήμερα είναι επίκαιρη όσο ποτέ. Με όλους τους ξένους «ειδικούς» που υποτίθεται
ότι δίνουν «λύσεις» σε μεγάλα προβλήματα κρατών, αλλά ο λαός τους βλέπει ως
εγκάθετους άνομων συμφερόντων, το έργο του Ιωάννη Καποδίστρια στην Ελβετία, στη
Γαλλία και στην Ελλάδα αποτελεί υγιές πρότυπο διαπολιτιστικής υπηρεσίας σε
κοινωνίες που πέρασαν από αδικίες και καταστροφές. Μόνο ο Έλληνας Καποδίστριας,
ως διπλωμάτης της Ρωσίας, κατόρθωσε να δώσει εξαιρετικές λύσεις για τους λαούς
εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων, αντίθετα με τις επιδιώξεις των διεφθαρμένων
κέντρων διαπλοκής της εποχής.
Επιπλέον, αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι ένας άνθρωπος με τις αρχές του
ελληνισμού και πραγματική πνευματική – εκκλησιαστική ζωή μπορεί να συνδυάσει
την υπηρεσία σε μία ξένη χώρα με την υποστήριξη της πατρίδας του, χωρίς να
αλλοτριωθεί εθνικά, συνειδησιακά και ηθικά, όταν η χώρα αυτή έχει κοινό
πνευματικό υπόβαθρο με την πατρίδα του.
Σε αντίθεση με τους ξενοσπουδαγμένους ηγέτες των τελευταίων ετών στην
Ελλάδα, ακόμη και με ξένες προς την Ελλάδα οικογένειες, ο Καποδίστριας δείχνει
ότι ακόμη και μία ξένη κυβέρνηση και ένας
ολόκληρος τσάρος εκτιμά και προσπαθεί να κρατήσει στην υπηρεσία της χώρας του
ένα ακέραιο χαρακτήρα με Ορθόδοξη πνευματικότητα που δε «πουλάει» την πατρίδα
του.
Αυτό το
υγιές παράδειγμα διαπολιτισμικότητας – και όχι της σημερινής ισοπέδωσης που
προωθούν τρόικες κλπ, - εξυψώνεται ακόμη περισσότερο με τη δράση του Καποδίστρια
στη Γαλλία και στην Ελβετία, όταν τις σώζει από τα νύχια του Μέτερνιχ και των
άλλων αρπακτικών της εποχής. Ένας Έλληνας στη διπλωματική υπηρεσία της Ρωσικής
Αυτοκρατορίας σώζει δύο ώρες ριζικά διαφορετικές από την Ελλάδα και τη Ρωσία σε
σχέση τόσο με το πολιτισμικό υπόβαθρο όσο και με το θρησκευτικό – πνευματικό.
Σήμερα ένας «πολιτισμένος» Δυτικός σε παρόμοια θέση απλώς θα συζητούσε
για το ποσοστό μεριδίου που θα έπαιρνε η κυβέρνησή του.
Αυτή την αντίθεση με το εκπληκτικό έργο του Ιωάννη Καποδίστρια μας
παρουσιάζει ένας από τους καταλληλότερους Έλληνες για να μιλήσει για τον
Καποδίστρια, ο κ. Ιωάννης Κορνιλάκης, πρόεδρος της ΜΚΟ ΕΛΑΙΑ και συγγραφέας του
βιβλίου Ιωάννης Α. Καποδίστριας – Ο Άγιος της Πολιτικής, ο οποίος έχει
μελετήσει το έργο του μέσα από τις εννιακόσιες τριάντα επιστολές που έχει
εκδώσει σε ογκώδες βιβλίο – αναφορά.
Συνομιλώντας με τον Ι. Κορνιλάκη
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά σημεία της ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια;
- Ο Ιωάννης Καποδίστριας γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 31 Ιανουαρίου 1776.
Μετά από δώδεκα ημέρες βαφτίστηκε από έναν πολύ μορφωμένο ιερέα, τον Άγγελο
Γονέμη, ο οποίος ήταν και θείος του. Στα δώδεκά του είχε και τον πρώτο
πνευματικό του. Στην ηλικία των δεκαέξι ετών βλέπουμε πραγματικά ένα θαύμα της
Παναγίας, όταν ο Καποδίστριας έπεσε από το άλογο έξω από το μοναστήρι της
Παναγίας της Πλατυτέρας. Το πόδι του έμεινε πάνω στη σέλα και ο ίδιος σύρθηκε
για αρκετά μέτρα με το κεφάλι κάτω, αλλά χωρίς να πάθει απολύτως τίποτε. Από
τότε λάτρεψε την Παναγία και όλοι στην Κέρκυρα θεώρησαν ότι ήταν πολύ μεγάλο
θαύμα. Σπούδασε στην Πάδοβα, στο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της εποχής, από όπου
πήρε τρία διδακτορικά διπλώματα – στην Ιατρική, στη Φιλοσοφία και στα Νομικά.
Όταν επέστρεψε στην Κέρκυρα, σε ηλικία είκοσι ενός ετών, ο λαός της
Κέρκυρας τον υποδέχτηκε ως πατέρα του έθνους. Βλέπει την πατρίδα του
υποδουλωμένη στους Γάλλους του Ναπολέοντα μέσα από τη Συνθήκη του Καμποφόρμιο.
Ο Καποδίστριας δεν συμπάθησε καθόλου τους Γάλλους, «αυτούς τους άπιστους
επαναστάτες του Διαφωτισμού», με αποτέλεσμα να μην δεχτεί καμία θέση που του
πρότειναν.
Το 1799 βλέπει την πατρίδα του να απελευθερώνεται από τους Ρώσους και το
ναύαρχο Ουσακόφ. Από εκείνη τη στιγμή κατάλαβε ότι η τύχη του ήταν στη Ρωσία.
Ποια ήταν τα γεγονότα που οδήγησαν τα βήματά του στη διεθνή διπλωματία
και πολιτική;
- Το 1809 δέχεται πρόσκληση από τον αυτοκράτορα της Ρωσίας και
εντάσσεται στο υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας. Ο αυτοκράτορας της Ρωσίας είχε
κανονίσει ο Καποδίστριας να είναι ο πρέσβης της Ρωσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες
και είχε τα διαπιστευτήριά του στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, το οποίο
απάντησε ότι «θεωρούμε ύψιστη τιμή η Ρωσική Αυτοκρατορία να εκπροσωπείται
από τον κόμη Ιωάννη Καποδίστρια». Όταν ο τσάρος του πρότεινε αυτή την
θέση, ο Καποδίστρια ευγενέστατα την αρνήθηκε. Οι Ηνωμένες Πολιτείες
ήταν μεγάλη τιμή, αλλά ήταν πολύ μακριά. Χρειαζόσουν τρεις μήνες για να φτάσεις
και να αλλάξεις δεκατρείς διαφορετικούς σταθμούς, αλλά το σημαντικότερο ήταν
ότι ο Καποδίστριας ήθελε να είναι στην Ευρώπη για να παρακολουθεί από κοντά τα
γεγονότα σχετικά με την Ελλάδα, η οποία ετοιμαζόταν για επανάσταση. Δεν δέχτηκε
τη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών και τοποθετήθηκε στη ρωσική πρεσβεία στη Βιέννη.
Ο καγκελάριος της Αυστρίας, Μέτερνιχ, άρχισε να τον παρακολουθεί με τον ίδιο τον
αρχηγό των μυστικών υπηρεσιών της Αυστρίας, το βαρόνο Χάγκερ. Σώζονται
ντοκουμέντα με εκθέσεις των πρακτόρων που τον παρακολουθούσαν, οι οποίοι το
μόνο που μπορούσαν να πουν για τον Καποδίστρια ήταν ότι τον έβλεπαν διαρκώς
στους ναούς να προσεύχεται.
Το 1813, μετά την Μάχη των Εθνών στη Λειψία όπου τα συμμαχικά
στρατεύματα νίκησαν το στρατό του Ναπολέοντα έπειτα από σύγκρουση 550.000
στρατιωτών, ο Καποδίστριας κλήθηκε από τον τσάρο, ο οποίος του είπε «Κύριε
κόμη, γνωρίζω τις δημοκρατικές ιδέες και αρχές σας. Τώρα κινδυνεύει στην Ευρώπη
μία δημοκρατική χώρα, την οποία ο Ναπολέων έχει εξαναγκάσει να είναι υποτελής
υπό την μπότα του. Πρέπει να την διασώσουμε. Αυτή η χώρα είναι η Ελβετία.
Παρακαλώ, σπεύσατε». Ο Ιωάννης Καποδίστριας έφτασε στην Ελβετία το Νοέμβριο του
1813 και μέσα σε ένα έτος κατάφερε το ακατόρθωτο. Ένωσε τα αντιμαχόμενα
καντόνια. Είχαν διαφορετικό οικονομικό επίπεδο, διαφορετική γλώσσα και πολλές
φορές ερχόντουσαν σε σύγκρουση μεταξύ τους. Να σκεφτούμε πόσο δύσκολο ήταν να
ενωθεί μια χώρα με 19 επαρχίες όπως ήταν τα καντόνια. Ο Ιωάννης Καποδίστριας,
με την αγάπη του, την πειθώ και την υπομονή του, κατάφερε να ενώσει αυτούς τους
ανθρώπους και η πένα του να γράψει 19 διαφορετικά Συντάγματα για το κάθε
καντόνι, όπως επίσης και το ομοσπονδιακό Σύνταγμα της Ελβετίας.
Όταν ξεκίνησε το Συνέδριο της Βιέννης το 1814, ο Καποδίστριας πέτυχε και
την ουδετερότητα εκτός από την ανεξαρτησία της Ελβετίας. Οι Ελβετοί
απεσταλμένοι έγραψαν: «Τι να πούμε για τον Ιωάννη Καποδίστρια, είναι
πραγματικά ο φοίνικας της Δημοκρατίας. Αν δεν υπήρχε ο Ιωάννης Καποδίστριας,
όλα τα συνέδρια δεν θα ήταν τίποτα, η δε Ελβετία θα είχε εξ ολοκλήρου
ανατραπεί. Η Ελβετία χρωστά τα πάντα στον Ιωάννη Καποδίστρια και αν ποτέ
ξαναπεράσει από τα μέρη μας θα πρέπει οι καμπάνες των εκκλησιών να χτυπούν ασταμάτητα,
το δε πυροβολικό μας να βάλλει ασταμάτητα».
Τρία καντόνια στην αρχή και άλλα μετά τον ανακήρυξαν επίτιμο πολίτη,
είναι ο πρώτος επίτιμος πολίτης της Ελβετίας και σήμερα ακόμη σώζεται το σπίτι
όπου ζούσε στη Γενεύη μεταξύ 1822 – 1827.
Μετά την Μάχη του Βατερλό, το 18215, αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι ο
Καποδίστριας πήγε στο Παρίσι, όπου οι Σύμμαχοι θέλουν να διαμελίσουν τη Γαλλία
και την έχουν φορτώσει με τεράστιες πολεμικές αποζημιώσεις και με 125.000
συμμαχικά στρατεύματα στο έδαφός της, που τρέφονται και αμείβονται από το
γαλλικό λαό. Ο Καποδίστριας και εκεί πήρε την κατάσταση στα χέρια του. Διέσωσε
και τη Γαλλία από το διαμελισμό και πέτυχε οι πολεμικές αποζημιώσεις να
μειωθούν κατά 99%, ενώ όλα τα συμμαχικά στρατεύματα αποχώρησαν από το Παρίσι. Ο
βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ’ και ο πρωθυπουργός Ρισελιέ του είπαν να ζητήσει
οτιδήποτε θέλει, διότι ήταν ο σωτήρας της Γαλλίας. Ο Καποδίστριας το
μοναδικό που ζήτησε ήταν δεύτερα και τρίτα αντίγραφα βιβλίων από τις βασιλικές
βιβλιοθήκες για να σταλούν την Ελλάδα και να μορφωθούν τα Ελληνόπουλα.
Δυστυχώς, οι Γάλλοι δεν έσωσαν ούτε αυτά.
Ένα βράδυ,
στις 9 η ώρα, ο τσάρος θα καλέσει τον Καποδίστρια και θα τον ανακοινώσει ότι
τον ορίζει υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας. Αν και είχε επιφυλάξεις, ο
Καποδίστριας από τις 16 Ιανουαρίου του 1816 έγινε υπουργός Εξωτερικών της
Ρωσίας. Τότε άρχισε να λάμπει το άστρο του σε όλη την Ευρώπη.
Η ΣΥΜΒΟΛΗ
ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Πώς διαμορφώθηκε η υποστήριξή του στην Ελληνική Επανάσταση;
- Ο Καποδίστριας ήταν στην σημερινή Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας
παρακολουθώντας ένα συνέδριο, όταν όλοι οι σύνεδροι μαθαίνουν για τον Αλέξανδρο
Υψηλάντη και την Επανάσταση. Ο Καποδίστριας είχε καθοριστική συμβολή στη μοίρα
της Ελληνικής Επανάστασης, που λίγο αργότερα ξεκίνησε κ αι στην Πελοπόννησο. Ο
Μέτερνιχ ήθελε να την καταπνίξει στο αίμα εν ριπή οφθαλμού, όπως λίγο που πριν
είχε κάνει σε δύο επαναστάσεις που είχαν ξεσπάσει στην Ισπανία κ αι την Ιταλία.
Ο Καποδίστριας πήρε το λόγο και είπε: «Τολμήστε, χριστιανοί ηγέτες της Ευρώπης,
να βάψετε τα χέρια σας με αίμα Χριστιανών που ξεσηκώθηκαν όχι εναντίον
μοναρχιών, όπως έγινε στην Ισπανία και την Ιταλία, αλλά προκειμένου να
κερδίσουν το αυτονόητο, που ήταν η λευτεριά τους. Ορίστε, ηγέτες Χριστιανοί,
και η ιστορία θα σας γράψει με τα πιο μελανά χρώματα». Δεν χρειάστηκε να
απαντήσει κανείς, ακόμη και ο Μέτερνιχ κατάλαβε ότι η πλάστιγγα είχε γείρει
υπέρ των Ελλήνων. Ο Μέτερνιχ είπε: «Κύριε κόμη, μας πείσατε, αλλά μην πιστεύετε
ότι οι Έλληνες θα πετύχουν και τίποτα, διότι απέναντί τους έχουν την Οθωμανική
Αυτοκρατορία, της οποίας εμείς εκπαιδεύουμε το στρατό αλλά και εμείς την
προμηθεύουμε με τον οπλισμό μας. Δεν μπορούν λοιπόν, οι
ρακένδυτοι Έλληνες να πετύχουν τίποτα. Το μόνο θα πετύχουν είναι να μην
ξανακούσουμε ποτέ πλέον για Έλληνες». Ο Καποδίστριας του απάντησε: «Πολλοί αιώνες
θα περάσουν και δεν θα πάψετε να ακούτε για Έλληνες».
Πριν αναλάβει υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, είπε, μεταξύ άλλων, στον
τσάρο: «Μεγαλειότατε, εγώ θα είμαι όπως και τώρα υπάλληλός σας, ακόμα και
στο ανώτατο επίπεδο του υπουργού Εξωτερικών. Υπήκοος όμως όχι. Και να ξέρετε
ότι, αν κάποτε χρειαστεί να επιλέξω μεταξύ των συμφερόντων της αχανούς
αυτοκρατορίας σας και της πατρίδας μου, της Ελλάδας, να είστε σίγουρος ότι θα
επιλέξω το δεύτερο». Πράγματι, όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση
κατέθεσε ένα υπόμνημα που ζητούσε από τον τσάρο να υποστηρίξει τον ομόδοξο
ελληνικό λαό. Ο τσάρος δεν άκουσε, επιθυμώντας να μην διαταράξει τις σχέσεις
του με την Τουρκία. Το αποτέλεσμα ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας να του υποβάλλει
την παραίτησή του. Ο τσάρος δεν υπέγραψε την παραίτηση και ο
Καποδίστρας έμεινε σε κατάσταση παραίτησης χωρίς όμως να γίνει δεκτή. Του
δόθηκε άδεια, η οποία κράτησε για πέντε ολόκληρα χρόνια από τα μέσα του 1822
μέχρι τα μέσα του 1827. Πήγε στην Ελβετία, όπου τον υποδέχτηκαν με χαρά και
τιμές διότι ήταν σωτήρας τους. Έμεινε στην Ελβετία σε ένα απλό σπίτι. Η
πλουσιοπάροχη ετησία αμοιβή του ήταν 750.000 γαλλικά φράγκα και ξόδευε μόλις
2,500, ώστε να φροντίσει να σπουδάζουν σε όλη την Ευρώπη τριακόσια Ελληνόπουλα,
τα οποία γνώριζε με το όνομά τους.
Δεν σταμάτησε να οργανώνει εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη για την ανάπτυξη
του φιλελληνικού κινήματος, το οποίο δημιουργήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις
ενέργειές του. Όταν οι λαοί της Ευρώπης μέσα από τις ενέργειες του Καποδίστρια,
έμαθαν ότι οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν, πίεσαν τις κυβερνήσεις τους, οι οποίες
άρχισαν να σκέφτονται μία μορφή ανεξαρτησίας για την Ελλάδα. Τότε έγινε κάτι
εντελώς ξαφνικό: ο τσάρος Αλέξανδρος πεθαίνει στα σαράντα εννιά χρόνια του.
Αναλαμβάνει ο αδελφός του Νικόλαος Α’. Ο Ιωάννης Καποδίστριας (που
χαρακτηριζόταν ως «ερημίτης της Γενεύης») δεν χάνει ευκαιρία και του
ξαναστέλνει ένα υπόμνημα όπου του λέει επιτέλους να βοηθήσει τους Έλληνες και
να χτυπήσει την Τουρκία. Ο Νικόλαος τον άκουσε και αμέσως καλεί τους Άγγλους
στην Αγία Πετρούπολη το 1826, όπου υπογράφεται το Πρωτόκολλο της Αγίας
Πετρούπολης, το οποίο ουσιαστικά μιλάει για την υποτυπώδη ανεξαρτησία της
Ελλάδος. Στις 6 Απριλίου του 1827 ένα ολόκληρο έθνος
συνεδρίασε στην Τροιζήνα για να καλέσει τον σωτήρα Ιωάννη Καποδίστρια. Εκείνη
τη χρονική στιγμή η Ελληνική Επανάσταση είχε αποτύχει, είχε επέλθει ουσιαστικά
ο δεύτερος εμφύλιος πόλεμος μεταξύ Ελλήνων. Όταν έμαθε ο Καποδίστριας για την
πρόσκληση, υπέβαλε την παραίτησή του τον τσάρο. Χρειάστηκαν πέντε συναντήσεις
μέχρις ότου ο τσάρος να αποδεχτεί την παραίτησή του. Με τις ευχές του τσάρου,
της μητέρας της Μαρίας Θεοδώρεβνας και μιας εικόνας της Παναγίας της
Γλυκοφιλούσας για να τον προστατεύει, ο Ιωάννης Καποδίστριας ξεκίνησε από την
Αγία Πετρούπολη για το Γολγοθά που τον περίμενε στην Ελλάδα. Είναι
χαρακτηριστικό ότι ο τσάρος του είχε ετοιμάσει μία σύνταξη 60.000 γαλλικών φράγκων και
μία έπαυλη, τα οποία ο Καποδίστριας αρνήθηκε.
Δεν μπορούσε να τον συνδέει τίποτε με τα υλικά πράγματα και κυρίως με
ρωσικές παροχές, διότι θα έμπαινε στη δίνη του κυκλώνα από τους Άγγλους, οι
οποίοι θα τον κατηγορούσαν ότι ήταν υποχείριο της Ρωσίας. Αρνήθηκε, λοιπόν,
ακόμη και τη σύνταξη έπειτα από δεκαεφτά χρόνια υπηρεσίας.
Ποιες ήταν οι θεμελιώδεις ενέργειες του Ιωάννη Καποδίστρια όταν ήρθε
στην Ελλάδα ως κυβερνήτης;
-Στις 6 Ιανουαρίου, την ημέρα των Θεοφανίων, ο Ιωάννης Καποδίστριας
φτάνει στην Ελλάδα. Είδε την απόλυτη συντριβή, την απόλυτη οδύνη, τίποτα δεν
λειτουργούσε, το ταμείο ήταν άδειο και ακόμη και την ημέρα που έφτασε στο
Ναύπλιο έπεφταν πυροβολισμοί. Ακόμη και την ημέρα που έφτασε, οι Έλληνες
πολεμούσαν μεταξύ τους. Εκείνη την νύχτα χρειάστηκε να μιλήσει κρυφά και
ατομικά στους αρχηγούς των δύο πλευρών για να δουν τελικά ότι ο κοινός εχθρός
είναι οι Τούρκοι.
Ο Καποδίστριας έκανε τα πάντα στην Ελλάδα, από την οργάνωση του Στρατού,
τη δημιουργία της Σχολής Ευελπίδων, την οργάνωση της Παιδείας, τη δημιουργία
της πρώτης Εκκλησιαστικής Σχολής, την οργάνωση της οικονομίας, την ίδρυση της
πρώτης ελληνικής τράπεζας, την ανάπτυξη της γεωργίας, την δημιουργία του πρώτου
δρόμου μεταξύ Ναυπλίου και Άργους, τη δημιουργία του πρώτου χωριού, τα ο οποίο
ονόμασε «Πρόνοια»για να θυμούνται την Πρόνοια του Θεού για την απελευθέρωση της
Ελλάδας κλπ. Ο ίδιος έγραφε ότι πρέπει να γίνουν τα πάντα, γιατί λείπουν τα
πάντα. Είχε ένα σχέδιο, να κάνει νοικοκυραίους τους μπαρουτοκαπνισμένους
Έλληνες, και γι’ αυτό ήθελε να δώσει εθνική γη στους Έλληνες και δάνεια τα
οποία θα άρχιζαν να αποπληρώνουν μετά από μερικά χρόνια με μηδενικό τόκο, ώστε
να αναπτυχθεί η γεωργία στην Ελλάδα και να έχουν δική τους γη. Με αυτό τον
τρόπο πετύχαινε να έχουν το δικαίωμα ψήφου, διότι μόνοι όσοι ήταν ιδιοκτήτες
γης είχαν δικαίωμα ψήφου. Αυτοί που τον κατηγόρησα ότι δεν έδωσε Σύνταγμα ήταν
όσοι ήθελαν ένα Σύνταγμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους, στα μέτρα των
προκρίτων και των κοτζαμπάσηδων, αφού αυτοί θα το ψήφιζαν, αυτοί είχαν το
δικαίωμα να ψηφίζουν και ο λαός ήταν καταπιεσμένος.
Αυτό όμως δεν του το συγχώρησαν οι κοτζαμπάσηδες και οι πρόκριτοι, που
είχαν όλη τη γη και την εκμεταλλεύονταν. Από τότε εξυφάνθηκε η δολοφονία του σε
συνδυασμό με τα συμφέροντα των Άγγλων και των Γάλλων από πίσω. Με το έργο μας
αποκαλύπτουμε –αν και τα αρχεία του Φόρειν Όφις εξακολουθούν να είναι άκρως
απόρρητα για εκατόν ογδόντα χρόνια –τα στοιχεία με την πένα του ίδιου του
Καποδίστρια, διότι με τις επιστολές του δεν χρειαζόμαστε τα αρχεία. Ευθαρσώς
μιλά για τους προκρίτους, τους εφοπλιστές, τους κοτζαμπάσηδες, οι οποίοι τότε
άνοιξαν μία νέα κερκόπορτα για να μπουν οι ξένοι.
Η δολοφονία του Καποδίστρια εξυφάνθηκε από τους ξένους (Αγγλογάλλους και
κάποιους Έλληνες προδότες), διότι δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι η γη θα
δινόταν στους Έλληνες, τη στιγμή που αυτοί θεωρούσαν ότι τους ανήκει ως
υποθηκευμένη με το πρώτο δάνειο, το οποίο κάποιοι έφαγαν και μόλις πρόσφατα το
αποπληρώσαμε. Ο Καποδίστριας γνώριζε πολύ καλά ότι θα δολοφονηθεί. Θα μπορούσε
να παραιτηθεί, να φύγει, να πει «ό,τι έδωσα έδωσα, δεν μπορώ άλλο. Ήξερε όμως,
ότι έρχεται εθνικός διχασμός, έρχεται πάλι η τραγωδία της Ελλάδας, έρχονται τα
συμφέροντα για να καταπιέσουν το λαό, και έμεινε. Δολοφονήθηκε στο πλατύσκαλο
τους Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο, που είναι ο αγαπημένος Άγιος της ιδιαίτερης
πατρίδας του, της Κέρκυρας. Εκεί δολοφονήθηκε εκουσίως η Ελλάδα. Ο
Καποδίστριας ήξερε ότι, αν οι Έλληνες έβλεπαν το αίμα του αγαπημένου τους
κυβερνήτη, τότε αυτό το αίμα θα μπορούσε να τους ενώσει, αφού δεν τους ένωσαν
τα λόγια του και οι πράξεις του. Ο φίλος του ο Ελβετός τραπεζίτης Ιωάννης Γαβριήλ
Εϋνάρδος θα γράψει «Σήμερα δολοφονήθηκε η Ελλάς»και ο Γκαίτε έγραψε «Από σήμερα
παύω να είμαι φιλέλλην.
Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που εξάγονται από τις εννιακόσιες τριάντα
επιστολές του Καποδίστρια;
Για πρώτη φορά μπορεί ο κάθε άνθρωπος να παρακολουθήσει κάτι. Είναι η
πρώτη φορά παγκοσμίως, δεν έχει ξαναγίνει ο Καποδίστριας έμεινε κάτω από τον
ελληνικό ήλιο για σαράντα τέσσερις μήνες, περίπου δηλαδή χίλιες τριακόσιες
ημέρες, που σημαίνει ότι έγραφε σχεδόν κάθε ημέρα. Στήθηκε, ανδρώθηκε και οργανώθηκε
σε όλους τους τομείς ένα ολόκληρο ελληνικό κράτος. Βλέπουμε την πορεία
δημιουργίας του πρώτου ελληνικού κράτους μέρα με τη μέρα. Τι περισσότερο να
ζητήσει κάποιος;
Για την έκδοση των επιστολών αυτών λογικά θα υπήρχε υποστήριξη του
υπουργείο Εξωτερικών. Είχατε επαφή με το υπουργείο Εξωτερικών, και αν ναι, ποια
είναι η ανταπόκρισή;
Οι πάντες γνωρίζουν για το έργο μας. Κανονικά αυτό το έργο θα έπρεπε να
γίνει με την ευθύνη της ελληνικής κυβερνήσεως διότι αποτελεί κειμήλιο του
ελληνικού έθνους. Δυστυχώς όμως, αν και εμείς χτυπήσαμε πόρτες, αρνήθηκαν να
συνεισφέρουν στο έργο αυτό.
Μήπως διότι στις επιστολές που δημοσιεύετε αποκαλύπτονται πράγματα μη
κολακευτικά για συμμαχικές χώρες και δεν θα ήθελαν να διακινδυνεύσουν;
Δεν μπορώ να απαντήσω, διότι εγώ δεν μπορώ να μπω στο δικό τους μυαλό.
Το μόνο που πρέπει να πω είναι ότι αυτός που κατέχει την ελληνική ιστορία είναι
και πιο δυνατός, διότι κατέχει τη γνώση. Δεν μπορεί να νοείται Έλλην πολιτικός,
ο οποίος να μην υποστηρίζει την ελληνική Ιστορία. Άλλωστε έτσι είπε ο
Ελευθέριος Βενιζέλος: «Το σχολείο της Πολιτικής είναι η Ελληνική Ιστορία».
Γνωρίζετε πολλούς Έλληνες πολιτικούς που έχουν τελειώσει αυτό το σχολείο;
Ποιες ενέργειες έκανε ο Καποδίστριας όταν πήγε στην Ελβετία για την
ανόρθωσή της και πώς αντιμετωπίστηκε από τους κατοίκους της; Ποιοι ήταν
διαχρονικά οι αντίπαλοί του;
Αρκεί να σας πω ότι από το Νοέμβριο του 2013 και όλο το 2014 σε όλη την
Ελβετία θα υπάρχουν τιμητικές εκδηλώσεις διότι συμπληρώνονται διακόσια χρόνια
από την ανεξαρτησία της χώρας. Πολλά τηλεοπτικά κανάλια της Ελβετίας ετοιμάζουν
ντοκιμαντέρ για να τιμήσουν τον Καποδίστρια, τον πρώτο επίτιμο πολίτη της χώρας
τους. Διότι σε αυτόν οφείλουν την ανεξαρτησία τους. Οι Ελβετοί τιμούν
περισσότερο τον Ιωάννη Καποδίστρια απ’ότι τον τιμούν οι Έλληνες. Ο Καποδίστριας
πέτυχε το ακατόρθωτα: να γλιτώσει την Ελβετία από τα νύχια του Ναπολέοντα. Ο
Καποδίστριας δεν είχε μόνο τις αντιζηλίες των Αυστριακών και του Μέτερνιχ, οι
οποίοι επιθυμούσαν να βάλουν την Ελβετία υπό την αυστριακή επιρροή. Είχε
απέναντί του και τη Γαλλία του Ναπολέοντα, που ήδη κατείχε την Ελβετία. Είχε
ακόμη να αντιμετωπίσει τις επιφυλάξεις των πλούσιων Ελβετών του Βορρά σε σχέση
με το φτωχό λαό του Νότου. Για να καταφέρει να τους κάνει «ένα» όλους αυτούς
τους ανθρώπους στην Ελβετία, έπρεπε να καταλάβουν ότι ο Καποδίστριας τους
μιλούσε με την καρδιά του. Όταν μιλάς με την καρδιά σου, τότε εισέρχεσαι στις
καρδιές όλων των ανθρώπων.
Ποια ήταν τα στοιχεία του χαρακτήρα που έπαιξαν ρόλο για να επιτύχει
αυτά;
Όπως βλέπετε, εγώ τον χαρακτηρίζω Άγιο χωρίς εισαγωγικά. Διότι αν δεν
είναι ο Καποδίστριας Άγιος, τότε ποιος είναι; Ο Καποδίστριας είναι ο άνθρωπος
που έκανε πράξη όλες τις ρήσεις του Ευαγγελίου. Αυτό δείχνει ότι ο Ιωάννης
Καποδίστριας είχε Χάρη Θεού και πίστευε πάρα πολύ στον Θεό. Όταν ένας άνθρωπος
έχει Χάρη Θεού, ακόμη και αν δεν λέει τίποτα, όλοι οι άλλοι τον αντιλαμβάνονται
ως ευλογημένη προσωπικότητα. Αυτή η ευλογημένη προσωπικότητα, με την ευγένεια
της ψυχής, την αγάπη, την αλήθεια, δεν τους είπε το παραμικρό ψέμα, τους
έδειχνε τις ευκολίες και τις δυσκολίες του εγχειρήματος. Αυτό τους έκανε να τον
εμπιστευτούν, παρότι είχε δίπλα του έναν απεσταλμένο του Μέτερνιχ, που
προσπαθούσε να υπονομεύσει το έργο του Καποδίστρια για να επιτύχει αυτό που
ήθελε ο Μέτερνιχ, την προσάρτηση της Ελβετίας στην Αυστρία. Δηλαδή ο
«βοηθός»του Καποδίστρια του έσκαβε το λάκκο, αλλά και πάλι πέτυχε. Δεν είναι
τυχαίο, λοιπόν, ότι όλα τα καντόνια της Ελβετίας τον ανακήρυξαν επίτιμο πολίτη
τους.
Με βάση το μοντέλο του Καποδίστρια, ποια θα ήταν η ενδεδειγμένη πολιτική
για τους Έλληνες πολιτικούς ώστε να αντιμετωπίσουμε τη σημερινή κατάσταση,
δεδομένου ότι οι τότε συνθήκες για την Ελβετία είναι παρόμοιες γιε τις
σημερινές για την Ελλάδα;
Οι βασικές αρχές των Συνταγμάτων των καντονιών και της Ελβετίας είναι
ίδιες όπως τότε που τις κατέγραψε η πένα του Καποδίστρια. Σήμερα στην Ελβετία
υπάρχει ένα πολιτειακό σύστημα που είναι γνωστό στην Ελλάδα και προσιδιάζει σε
αυτό που περιγράφει ο Πλάτωνας στην Πολιτεία. Είναι μία μορφή που τείνει στην
ιδανική Πολιτεία του Πλάτωνα, μιλούμε για την άμεση Δημοκρατία. Το Κοινοβούλιο
της Ελβετίας έχει διακόσιους βουλευτές. Δεν αμείβονται παρά μόνο με ένα
υποτυπώδες ποσό, διότι ο βουλευτής θεωρεί τιμή του να υπηρετεί την Ομοσπονδία
της Ελβετίας και γι’ αυτό συνεχίζει να ζει από την εργασία του. Κανένας
βουλευτής δεν μπορεί να διαγραφεί εν μέσω της θητείας του από τον αρχηγό του
κόμματος που ανήκει οι Βουλευτές που ασκούν τη νομοθετική εξουσία ψηφίζουν
νόμους, οι οποίοι όμως δεν ισχύουν αν δεν περάσουν από δημοψήφισμα. Η κυριαρχία
είναι πραγματικά στα χέρια του λαού, και η Ελβετία δεν είναι μικρή, ξεπερνά τα
οκτώ εκατομμύρια. Επιπλέον, αν μαζευτούν εκατό χιλιάδες υπογραφές προτείνουν
νόμο για ψήφιση, δημοψηφίσματα κλπ.
Στην Ελβετία υπάρχουν εφτά υπουργοί, Ένας από
αυτούς αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ομοσπονδίας και ουσιαστικά εκπροσωπεί την
Ελβετία στις εξωτερικές σχέσεις και αλλάζει κάθε έτος. Κάθε υπουργός κρίνεται
κάθε χρόνο και παραμένει μόνο αν κριθεί επαρκής. Και τα θεμέλια για όλα αυτά τα έχει δημιουργήσει
ένας Έλληνας. Και για τη δική μας περίπτωση χρειάζεται ένας φιλόθεος άνθρωπος
στην Ελλάδα να γίνει Άρχοντας. Ένας
νέος Καποδίστριας.
