Στη γιορτή της Βάπτισης του Κυρίου οι ορθόδοξοι καλούνται να εξομολογηθούν και να μεταλάβουν, πολλοί όμως προτιμούν ν’ ανοίγουν τρύπες στον πάγο και να βουτούν στις λίμνες και τα ποτάμια
 |
| Πηγή: AFP/East News |
Η βουτιά στο παγωμένο νερό δεν είναι καθόλου τρομακτική, όταν η θερμοκρασία του αέρα φτάνει στους -20 και του νερού τους +2. Τότε, έχεις την αίσθηση ότι βυθίζεσαι σε φρεσκοαρμεγμένο γάλα. Το σημαντικότερο είναι μόλις βγεις να σκουπιστείς γρήγορα με την πετσέτα. Αυτό αναφέρουν πάντως, όσοι βυθίζονται στις τρύπες από πάγο που ανοίγουν σε λίμνες και ποτάμια τη νύχτα των Θεοφανείων.
Αγιασμός των υδάτων
Οι ορθόδοξοι χριστιανοί κάθε χρόνο γιορτάζουν τα Θεοφάνεια τη νύχτα της 18ης προς 19 Ιανουαρίου. Η γιορτή ξεκινά στην εκκλησία με τη βραδινή Θεία Λειτουργία, κατόπιν οι ιερείς αγιάζουν το νερό. Ύστερα από αυτό, το νερό θεωρείται αγιασμένο και ο κόσμος συλλέγει μια ποσότητα για την πάρει στο σπίτι. Μ’ αυτό το νερό αυτό το πρόσωπο, το πίνουν, ή το κρατούν στο σπίτι σαν κάτι ιερό. Θεωρείται ότι το αγιασμένο νερό αποκτά μοναδικές ιδιότητες. Μπορεί για παράδειγμα να παραμείνει μερικά χρόνια σε ένα κλειστό δοχείο χωρίς να χαλάσει.
Βουτιές στον πάγο
Το μπάνιο στο ομοίωμα της κολυμβήθρας με το παγωμένο νερό την ημέρα των Φώτων, είναι μια από τις πιο σημαίνουσες και αγαπητές ορθόδοξες παραδόσεις. Η κολυμβήθρα στήνεται μερικές φορές στους ναούς ή στα παρεκκλήσια, αλλά συνήθως τον ρόλο αυτό έχουν οι τρύπες σε σχήμα σταυρού που ανοίγονται στις παγωμένες λίμνες και στα ποτάμια. Φέτος στη Μόσχα θα ετοιμαστούν περισσότερα από 40 τέτοια σημεία. Στο καθένα από αυτά θα πραγματοποιηθεί αγιασμός, ενώ θα υπάρχει και επιφυλακή από μονάδες διάσωσης και πρώτων βοηθειών. Θα στηθούν επίσης σκηνές με θέρμανση όπου θα μπορεί κανείς να αλλάξει ρούχα και να ζεσταθεί μετά τη βουτιά.
Στην «Παγωνιά των Θεοφανείων»
Λες και η φύση θέλει να δοκιμάσει την πνευματική αντοχή των ορθοδόξων πιστών, τις ημέρες εκείνες επικρατεί συνήθως μεγάλη παγωνιά. Έχει καθιερωθεί μάλιστα και η φράση «παγωνιά των Θεοφανείων». Όποια και αν είναι όμως η θερμοκρασία τη νύχτα των Φώτων, θα δει κανείς πάρα πολλούς που επιθυμούν να πέσουν στο παγωμένο νερό. Την ώρα εκείνη, μπορεί να περιμένει κανείς ακόμα και μια ώρα στη σειρά για να βουτήξει. Μερικοί στέκονται φορώντας μαγιό και τις πετσέτες, σαν να βρίσκονται στην παραλία. Αν αλλάξει κάποιος το φόντο στις φωτογραφίες από αυτό το γεγονός και κάνει μοντάζ τοποθετώντας μια ηλιόλουστη πλαζ, τότε η εικόνα θα μοιάζει πολύ με ουρά από κόσμο που περιμένει να αγοράσει παγωτό. Έχοντας παγώσει για τα καλά όλη αυτή την ώρα της αναμονής, οι συγκεντρωμένοι βουτούν πλέον στο νερό με ευχαρίστηση, καθώς η θερμοκρασία του νερού είναι πολύ υψηλότερη από αυτή του αέρα. Η διαφορά των 20 βαθμών γίνεται πολύ αισθητή εκείνη τη στιγμή.
Στα ύψη η αδρεναλίνη
Πάντως ο ακραίος χαρακτήρας του τελετουργικού δεν προσελκύει μόνο τους θρησκευόμενους που θέλουν να πάρουν μέρος στο σημαντικότατο γεγονός της χριστιανοσύνης, αλλά και εκείνους που θέλουν να δοκιμάσουν τις αντοχές τους. Συχνά, η ιεροτελεστία αυτή συνοδεύεται από σπονδές με αλκοόλ, γεγονός που είναι ριζικά αντίθετο με το νόημα του γεγονότος.
Ο Ιβάν, φοιτητής από τη Μόσχα, διηγήθηκε τη δική του εμπειρία: «Βούτηξα πριν από δύο χρόνια και θυμάμαι ότι η θερμοκρασία ήταν περίπου 25 βαθμοί υπό το μηδέν. Στεκόμουν τυλιγμένος στην πετσέτα μισή ώρα μέχρι να έρθει η σειρά μου. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ιδιαίτερα θρήσκος. Φοράω σταυρό, αλλά δεν πηγαίνω στην εκκλησία. Απλώς αποφάσισα να δοκιμάσω τον εαυτό μου, αν μπορώ να το κάνω. Γενικά, μου αρέσει το καθετί που ανεβάζει την αδρεναλίνη στις φλέβες».
Η επίδραση των ΜΜΕ
Όπως αναφέρει ο ιερέας Αλέξανδρος, «η βουτιά στο νερό έχει δευτερεύουσα σημασία». «Το βασικότερο για τον χριστιανό την ημέρα αυτή, είναι παρουσία του στη Θεία Λειτουργία, η εξομολόγηση και η μετάληψη. Το μπάνιο δεν είναι υποχρεωτικό και σίγουρα δεν αφαιρεί τις αμαρτίες. Τις αμαρτίες μπορεί να συγχωρέσει μόνο ο ιερέας μετά την εξομολόγηση στο ναό. Ενώ ο ακραίος χαρακτήρας της εορτής, οφείλεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης».
Αγιασμός των υδάτων
Οι ορθόδοξοι χριστιανοί κάθε χρόνο γιορτάζουν τα Θεοφάνεια τη νύχτα της 18ης προς 19 Ιανουαρίου. Η γιορτή ξεκινά στην εκκλησία με τη βραδινή Θεία Λειτουργία, κατόπιν οι ιερείς αγιάζουν το νερό. Ύστερα από αυτό, το νερό θεωρείται αγιασμένο και ο κόσμος συλλέγει μια ποσότητα για την πάρει στο σπίτι. Μ’ αυτό το νερό αυτό το πρόσωπο, το πίνουν, ή το κρατούν στο σπίτι σαν κάτι ιερό. Θεωρείται ότι το αγιασμένο νερό αποκτά μοναδικές ιδιότητες. Μπορεί για παράδειγμα να παραμείνει μερικά χρόνια σε ένα κλειστό δοχείο χωρίς να χαλάσει.
Βουτιές στον πάγο
Το μπάνιο στο ομοίωμα της κολυμβήθρας με το παγωμένο νερό την ημέρα των Φώτων, είναι μια από τις πιο σημαίνουσες και αγαπητές ορθόδοξες παραδόσεις. Η κολυμβήθρα στήνεται μερικές φορές στους ναούς ή στα παρεκκλήσια, αλλά συνήθως τον ρόλο αυτό έχουν οι τρύπες σε σχήμα σταυρού που ανοίγονται στις παγωμένες λίμνες και στα ποτάμια. Φέτος στη Μόσχα θα ετοιμαστούν περισσότερα από 40 τέτοια σημεία. Στο καθένα από αυτά θα πραγματοποιηθεί αγιασμός, ενώ θα υπάρχει και επιφυλακή από μονάδες διάσωσης και πρώτων βοηθειών. Θα στηθούν επίσης σκηνές με θέρμανση όπου θα μπορεί κανείς να αλλάξει ρούχα και να ζεσταθεί μετά τη βουτιά.
Στην «Παγωνιά των Θεοφανείων»
Λες και η φύση θέλει να δοκιμάσει την πνευματική αντοχή των ορθοδόξων πιστών, τις ημέρες εκείνες επικρατεί συνήθως μεγάλη παγωνιά. Έχει καθιερωθεί μάλιστα και η φράση «παγωνιά των Θεοφανείων». Όποια και αν είναι όμως η θερμοκρασία τη νύχτα των Φώτων, θα δει κανείς πάρα πολλούς που επιθυμούν να πέσουν στο παγωμένο νερό. Την ώρα εκείνη, μπορεί να περιμένει κανείς ακόμα και μια ώρα στη σειρά για να βουτήξει. Μερικοί στέκονται φορώντας μαγιό και τις πετσέτες, σαν να βρίσκονται στην παραλία. Αν αλλάξει κάποιος το φόντο στις φωτογραφίες από αυτό το γεγονός και κάνει μοντάζ τοποθετώντας μια ηλιόλουστη πλαζ, τότε η εικόνα θα μοιάζει πολύ με ουρά από κόσμο που περιμένει να αγοράσει παγωτό. Έχοντας παγώσει για τα καλά όλη αυτή την ώρα της αναμονής, οι συγκεντρωμένοι βουτούν πλέον στο νερό με ευχαρίστηση, καθώς η θερμοκρασία του νερού είναι πολύ υψηλότερη από αυτή του αέρα. Η διαφορά των 20 βαθμών γίνεται πολύ αισθητή εκείνη τη στιγμή.
Στα ύψη η αδρεναλίνη
Πάντως ο ακραίος χαρακτήρας του τελετουργικού δεν προσελκύει μόνο τους θρησκευόμενους που θέλουν να πάρουν μέρος στο σημαντικότατο γεγονός της χριστιανοσύνης, αλλά και εκείνους που θέλουν να δοκιμάσουν τις αντοχές τους. Συχνά, η ιεροτελεστία αυτή συνοδεύεται από σπονδές με αλκοόλ, γεγονός που είναι ριζικά αντίθετο με το νόημα του γεγονότος.
Ο Ιβάν, φοιτητής από τη Μόσχα, διηγήθηκε τη δική του εμπειρία: «Βούτηξα πριν από δύο χρόνια και θυμάμαι ότι η θερμοκρασία ήταν περίπου 25 βαθμοί υπό το μηδέν. Στεκόμουν τυλιγμένος στην πετσέτα μισή ώρα μέχρι να έρθει η σειρά μου. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ιδιαίτερα θρήσκος. Φοράω σταυρό, αλλά δεν πηγαίνω στην εκκλησία. Απλώς αποφάσισα να δοκιμάσω τον εαυτό μου, αν μπορώ να το κάνω. Γενικά, μου αρέσει το καθετί που ανεβάζει την αδρεναλίνη στις φλέβες».
Η επίδραση των ΜΜΕ
Όπως αναφέρει ο ιερέας Αλέξανδρος, «η βουτιά στο νερό έχει δευτερεύουσα σημασία». «Το βασικότερο για τον χριστιανό την ημέρα αυτή, είναι παρουσία του στη Θεία Λειτουργία, η εξομολόγηση και η μετάληψη. Το μπάνιο δεν είναι υποχρεωτικό και σίγουρα δεν αφαιρεί τις αμαρτίες. Τις αμαρτίες μπορεί να συγχωρέσει μόνο ο ιερέας μετά την εξομολόγηση στο ναό. Ενώ ο ακραίος χαρακτήρας της εορτής, οφείλεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης».
Βλαντίμιρ Γιερκόβιτς, ειδικά για τη RBTH
