 |
| Η αγιογραφία στην Ιερά Μονή Πλατυτέρας στην Κέρκυρα που απεικονίζει τη θαυμαστή διάσωση του νεαρού Ιωάννη |
Εἶμαι ἀποφασισμένος νὰ ἄρω τὸν οὐρανόθεν ἐπικαταβαίνοντά μου σταυρὸν – με αυτή του τη φράση ο Ιωάννης Καποδίστριας ως ευφυής άνθρωπος έδειχνε ότι είχε αντιληφθεί πλήρως την αποστολή που του είχε ανατεθεί. Γιατί περί αποστολής πρόκειται. Αποστολή που τύχαινε της Θείας Πρόνοιας. Στη ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας σε πολλαπλών των περιπτώσεων μια αποστολή σημαίνει και θυσία. Και αυτό το είχε αντιληφθεί ο Ιωάννης Καποδίστριας όταν έλεγε ότι "θα έλθει κάποτε η μέρα που οι Έλληνες θα εννοήσουν τη σημασία της θυσίας μου".
Με τον ερχομό του στην Ελλάδα ο Κυβερνήτης ήξερε ότι έθετε τον εαυτό του στον επίλογο μιας αποστολικής ζωής. Η Ελλάδα ήταν το τελευταίο έργο ενός δράματος, μιας πορείας που υπομονετικά είχε επιλέξει. Να θέσει τον εαυτό του στο έλεος του Θεού και με τη βοήθειά Του να κάνει ότι μπορεί για να αναστηθεί αυτό το πολύπαθο Έθνος. Αυτό κι έγινε.
Ζαχαρίας_7:9-10
«Έτσι λέει ο Κύριος των δυνάμεων, λέγοντας: Να κρίνετε κρίση αλήθειας, και να κάνετε έλεος και οικτιρμό, κάθε ένας στον αδελφό του· και μη καταδυναστεύετε τη χήρα, και τον ορφανό, και τον ξένο, και τον πένητα· και κανένας από σας ας μη σκέφτεται κακό μέσα στην καρδιά του ενάντια στον αδελφό του.»
Αρχή ήμισυ του παντός. «Εν αρχή ην ο λόγος». Έτσι ξεκινά ο Άγιος Ευαγγελιστής Ιωάννης της Αποκαλύψεως το Ευαγγέλιο του, και ο λόγος σαφέστατος, για να κατανοήσουμε το παρόν και να ατενίσουμε το μέλλον πρέπει να μελετήσουμε το παρελθόν!
Ήδη από το 1290 αναφέρεται πως πρόγονος του Ιωάννη Καποδίστρια είχε λάβει έναντι ανδραγαθήματος την κομητεία της αρχαίας Ιουστινούπολης στην σημερινή Κροατία, το Kapo Di Ίstria, εξού και το επίθετο Καποδίστριας.
Από εκεί μεταξύ του 1329 και 1372 οι πρόγονοί του εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα. Η Εθνική δράση της οικογένειάς του τεράστια. Ενδεικτικά αναφέρω τον Νικόλαο Καποδίστρια ο οποίος έδωσε μεγάλα ποσά για την απελευθέρωση Κρητών αιχμαλώτων μετά την επανάσταση του 1669. Επίσης αναφέρω τον Αλεβίζο Καποδίστρια να ξεσηκώνει την Βόρειο Ήπειρο και τους Χειμαριώτες οπλαρχηγούς σε επανάσταση και ακόμη τον Αντώνιο Καποδίστρια να διασχίζει έφιππος την Κωνσταντινούπολη για να πάρει από στα χέρια του ως αντιπρόσωπος της Ιονίου Πολιτείας το διάταγμα του Σουλτάνου με το οποίο αναγνωριζόταν η αυτονομία της και να δημιουργηθεί το πρώτο Ελληνικό κράτος της νεότερης ιστορίας με το πρώτο Σύνταγμα που ονομάστηκε «Βυζαντινό».
Ο Αντώνιος και η Αδαμαντία απέκτησαν 10 τέκνα εκ των οποίων τα 9 επέζησαν. Πέντε αγόρια και 4 κορίτσια εκ των οποίων οι δύο ενδύθηκαν το μοναχικό σχήμα με τα ονόματα Ευφημία και Ευφροσύνη.
Έκτος στη σειρά ο Ιωάννης γεννήθηκε στις 10-2-1776 στην Κέρκυρα. Την ίδια χρονιά και για μοναδική φορά πατά το πόδι του στο νησί ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ο οποίος δέχθηκε την επουράνια αποστολή της διάσωσης του Γένους των Ελλήνων! Χαρακτηριστικά έλεγε: «Να σπουδάζετε τα παιδιά σας να μαθαίνουν Ελληνικά, διότι η Εκκλησία μας είναι εις την Ελληνικήν και το Γένος μας Ελληνικόν».
Αν υπάρχει ένας άνθρωπος στην Ελλάδα που δικαιούται να καυχιέται ότι την ρήση του ΠατροΚοσμά την έκανε πράξη δεν είναι άλλος από τον Ιωάννη Καποδίστρια. Σαράντα (40) σχολεία ίδρυσε ως Γραμματέας (Πρωθυπουργός) της Επτανήσου Πολιτείας, εκατόν είκοσι ένα (121) ίδρυσε ως Κυβερνήτης, το πρώτο ορφανοτροφείο με πεντακόσια (500) ορφανά και σπούδαζε εκατοντάδες παιδιά ανά την Ευρώπη με δικά του έξοδα και όχι του Κράτους, τραγική ειρωνεία για όσους αγνοούν και τον μετέπειτα δολοφόνο του. Και σαν αληθινός πατέρας φρόντιζε ανελλιπώς να παρακολουθεί από κοντά την ώρα του μαθήματος και τους μαθητάς αλλά και τους δασκάλους αυτών, νουθετώντας ακόμα και στις επιστολές του, τους τελευταίους για τον τρόπο και για το τι πρέπει να μαθαίνουν τα νέα ελεύθερα πλέον Ελληνόπουλα. Αυτός ο γνήσιος πατέρας χαιρέτησε λίγο πριν την δολοφονία του το παιδί που ευεργετήθηκε και σπούδασε όχι μάλλον γράμματα αλλά την τέχνη του δολοφόνου αφήνοντας ορφανές 14.000 ψυχές μαθητών.
Παραδόξως αλλά καθόλου τυχαίως είναι το γεγονός του αντίτιμου που προσφέρθηκε για να δολοφονηθεί ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός το 1779 και ήταν 25,000 γρόσια.
Το ίδιο ακριβώς ποσό προσέφεραν και στον υπηρέτη του Ιωάννη Καποδίστρια για να τον δολοφονήσει. Προφανώς η ταρίφα για την δολοφονία των Αγίων εκείνη την εποχή ήταν συγκεκριμένη γιατί στην εποχή του Χριστού κόστιζε μόνο 30 αργύρια. Αξιοσημείωτο είναι πως ο βιογράφος του Αγίου Κοσμά υπήρξε ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και οι δύο πρώτες εκδόσεις των διδαχών του εκδόθηκαν στην γενέτειρα του Ιωάννη στην Κέρκυρα το 1863. Τα δε πρώτα γράμματα τα έμαθε στη σχολή του Αγίου Γεωργίου στην Νάξο από τον αδερφό του Αγίου Κοσμά Αρχιμανδρίτη Χρύσανθο, οι δε δύο υποτακτικοί του του Οσίου Νικόδημου, Στέφανος και Νεόφυτος ζητούν από τον υπουργό εξωτερικών της Ρωσικής αυτοκρατορίας Ιωάννη Καποδίστρια την οικονομική του συνδρομή για να εκδώσουν το έργο του Οσίου Νικοδήμου «Επιστολαί του Θείου και Αποστόλου Παύλου» σε εκλαϊκευμένη ερμηνεία. Αποτέλεσμα ήταν να είναι ο Ιωάννης Μέγας χορηγός στο Θεάρεστο αυτό έργο.
Ο Ισαπόστολος Κοσμάς είπε μία προφητεία για ένα Ελληνόπουλο: «Αυτό το παιδί θα προκόψει, θα κυβερνήσει την Ελλάδα και θα δοξασθεί». Ως παιδί ο Ιωάννης επρόκοψε με το ήθος του, με την έφεση στα γράμματα και την παροιμιώδη αγάπη του προς την Αγία Πίστη μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Θεία επέμβαση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Όταν έπεσε από το άλογό του σε ηλικία 16 ετών και σύρθηκε από αυτό για πολλή ώρα στα πλακόστρωτα δρομάκια και θα έπρεπε να είχε σκοτωθεί το άλογο σταμάτησε, ω του θαύματος, μπροστά στο ναό της Πλατυτέρας όπου υπάρχει από τότε εικόνα με το θαυμαστό περιστατικό.
Η Θεία Πρόνοια όχι μόνο τον άφησε ανέπαφο αλλά και φρόντισε να αποτυπωθεί το θαύμα και σε εικόνα η οποία φυλάσσεται στο μέρος όπου και αργότερα ετάφη. Γιατί άραγε;
Ως φοιτητής διέπρεψε παίρνοντας με άριστα τα πτυχία της Ιατρικής και της φιλοσοφίας.
Ως Ιατρός διέπρεψε χωρίς καν να πληρώνεται.
Ως Γραμματέας της Επτανήσου Πολιτείας και πάλι διέπρεψε.
Ως Υπουργός εξωτερικών της Ρωσίας κατάφερε αυτά που κανείς άλλος πολιτικός επί της Γής δεν μπορεί να φανταστεί. Διατηρεί την ειρήνη για 99 χρόνια στην Ευρώπη και βάζει τις βάσεις για την σημερινή Ε.Ε., δημιουργεί το πρότυπο κράτος της Ελβετίας με τη συνένωση των καντονίων και θέτει τις βάσεις για την δημιουργία του Γερμανικού κράτους με τη συνένωση 41 Γερμανικών κρατιδίων (1816-1819). Σώζει την Γαλλία από τον αφανισμό μετά την ήττα της, και για τους δήθεν ανθρωπιστές προτείνει πρώτος όλης της οικουμένης την προστασία της Αφρικής και των εγχρώμων ανθρώπων τους.
Ο Ρώσος ιστορικός Γκρούνεβαλντ έγραψε για τον Καποδίστρια το εξής: «Η Γαλλία θα είχε διαμελιστεί σε ηγεμονίες και θα είχε σβήσει οριστικά σαν μεγάλη δύναμη, εάν ένας ευγενής ιδεαλιστής δεν κατόρθωνε να πείσει τον Τσάρο ότι αυτό δεν συνέφερε βασικά στην ίδια την πολιτισμένη, την χριστιανική ανθρωπότητα. Ο ίδιος αυτός ιδεαλιστής είναι εκείνος στον οποίον, εξ άλλου οφείλουν το μεν Βέλγιο την ανεξαρτησία του, η δε Ελβετία την ουδετερότητά της.
Χωρίς αυτόν, το Βατερλώ δεν θα απέβαινε απλώς πανωλεθρία του φιλόδοξου Κορσικανού (Ναπολέοντα), αλλά εκμηδένιση της Γαλλίας. Το όνομα του ανθρώπου εκείνου ήταν: ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ»
Αρνείται τη θέση του Πρεσβευτή της Ρωσίας στην Ουάσινγκτον, που του προτείνει ο Τσάρος, για να βρίσκεται κοντά στην πονεμένη του Πατρίδα και όταν ο Μέττερνιχ μπροστά στον Αυτοκράτορα της Ρωσίας τον Αλέξανδρο τον Α' Παύλοβιτς, δηλώνει ότι δεν υπάρχει Ελλάδα παρά μόνο Οθωμανική Αυτοκρατορία ο Τσάρος απαντά προφητικά:
«Οι Έλληνες διά της Θείας Πρόνοιας και της Ευρωπαϊκής αιχμής ενόπλου βοήθειας θέλουν ελευθερωθούν ταχέως και συμφώνως προς τα αρχαία πατρογονικά των δίκαια, θα μείνουν ελεύθεροι, αυτόνομοι και ανεξάρτητοι.»
Ήταν πράγματι αυτή η Θεία Πρόνοια που έστειλε την ημέρα των Θεοφανείων στην Ελλάδα τον μαρτυρικό Κυβερνήτη να αναγεννήσει μέσα σε μόλις τρία χρόνια το Έθνος από το απόλυτο μηδέν. Τόνιζε επανειλημμένα ότι μόνο η Εκκλησία μπορεί να εγγυηθεί το ίδιο το Έθνος και ο ίδιος συμβουλεύεται συχνά τον πνευματικό του.
Σε πλήρη ταύτιση με τα λεγόμενα του Τσάρου τότε έρχεται ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών κ.κ Κύριλλος σήμερα να πει προς τους Έλληνες:
«Στην Ρωσία είμαστε πεπεισμένοι ότι ο σώφρων ιστορικός αλλά και δραστήριος ελληνικός λαός θα βρει τον τρόπο να ξεπεράσει τις οικονομικές δυσκολίες, όπως το έκανε άλλωστε σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν.
Και πιστέψτε με, είναι πολύ σημαντικό στο τέλος αυτής της πορείας οι Έλληνες να παραμείνουν Έλληνες. Ο ελληνικός ορθόδοξος λαός να διατηρήσει τις παραδόσεις του και να μην αναγκασθεί να πάει σε συμβιβασμούς και να παραδώσει την πίστη του, την εθνική του συνείδηση και τον ξεχωριστό τρόπο ζωής της ελληνικής κοινωνίας»
Το δε προσωνύμιο Κυβερνήτης ο Καποδίστριας είναι ο μόνος Έλλην που το αξίζει όχι μόνο για να το φέρει αλλά και να το τιμά!
Όσο για την δόξα, Κυριακή πρωί όρθρου βαθέως σχεδόν μέσα στον Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα, γνωρίζετε πολλούς πολιτικούς αλλά ακόμη και Αγίους να τους δολοφόνησαν, απλώς γιατί όπως έλεγε και ο μεγαλύτερος εχθρός του Κυβερνήτη, ο Μέτερνιχ «ο αντίπαλος που δύσκολα ηττάται είναι ο απόλυτα έντιμα άνθρωπος και αυτός δεν είναι άλλος από τον Ιωάννη Καποδίστρια».
Ας δώσουμε και ανταποδώσουμε και εμείς την δόξα που αξίζει σ’ αυτήν την ευγενική προσωπικότητα, τον άλλον Μωυσή κατά τους Αγιορείτες Πατέρες της εποχής, τον Εθνομάρτυρα κατά την Ελένη Κούκου, τον χρήσιμο άνθρωπο όλων των εποχών κατά τον Μέτερνιχ, τον άγιο της πολιτικής και 1ο μεταβυζαντινό ηγέτη κατά τον Κο Ιωάννη Κορνιλάκη, για την εξοχότητα την οποία έχει φυσική ροπή να θυσιάσει και την ζωή του για την σωτηρία του Έθνους κατά τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.
Καιρός δε παντί πράγματι, Κύριοι! Και ο τοιούτος προσδιορίζεται από τον ύψιστον Θεόν. Ιωάννης Καποδίστριας.
Καιρός να πετάξουμε το Άγος της δολοφονίας του από πάνω μας.
Στέφανος Πολυγένης
