.jpg)
Του Θεοφάνη Σκούφια
Πυροσβέστη - Μαραθωνοδρόμου
2013. Εδώ και τρία χρόνια η Ελλάδα περνάει οικονομική κρίση. Όμως αυτή οφείλεται σε πνευματική κρίση σύμφωνα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο, αλλά και πολλούς άλλους. Όμως πώς γίνεται το 2013 και ενώ οι γνώσεις μας έχουν αυξηθεί και η τεχνολογία έχει προχωρήσει να έχουμε κρίση πνεύματος; Όταν η πλειοψηφία των Ελλήνων είναι τελειόφοιτοι πανεπιστημίων, με μεταπτυχιακά και διδακτορικά σε Ελλάδα και εξωτερικό, όταν τα παιδιά μας κερδίζουν μετάλλια σε Ολυμπιάδες μαθηματικών, όταν έχουμε τα πιο έξυπνα μυαλά του κόσμου σε όλους τους τομείς και είμαστε υπερήφανοι ότι είμαστε ο πιο έξυπνος λαός του κόσμου, πώς φτάσαμε σε αυτήν την κατάσταση; Η χώρα του πολιτισμού, των γραμμάτων και των τεχνών που δίνει τα φώτα της παγκοσμίως , πώς βυθίστηκε στο σκοτάδι; Μήπως ο Οικουμενικός Πατριάρχης λέγοντας πνευματική κρίση εννοούσε την πίστη μας ως ορθόδοξοι Χριστιανοί; Πώς φτάσαμε όμως ως εδώ; Την απάντηση δίνει ο ίδιος ο Χριστός μας: «ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς» (Ιωαν. κεφ. γ’ 19).
Όμως για ποιο λόγο οι άνθρωποι να προτιμήσουν το σκοτάδι από το φως; Το φυσικό είναι να φοβούνται οι άνθρωποι το σκοτάδι και να πηγαίνουν προς το φως. Και ιδιαίτερα εμείς οι ορθόδοξοι που γνωρίζουμε ότι το φως είναι ο ίδιος ο Χριστός και επιζητούμε την ένωση μαζί του, θα έπρεπε να είμαστε μέσα στο φως. Ο Χριστός μας όμως συνεχίζει: «ἦν γὰρ αὐτῶν πονηρὰ τὰ ἔργα» (Ιωαν. κεφ. γ’ 19). Μα πώς τα έργα των Ελλήνων είναι πονηρά; Εμείς σαν Χριστιανοί κάνουμε το καθήκον μας. Τις Κυριακές εκκλησιαζόμαστε. Εξομολογούμαστε κάθε Πάσχα και Χριστούγεννα. Κάνουμε νηστείες, αγρυπνίες, προσευχές όλες τις Σαρακοστές. Όταν περισσεύουν χρήματα κάνουμε και ελεημοσύνες. Επίσης βοηθούμε την εκκλησία πηγαίνοντας προσφορές( κεριά, λάδι, θυμίαμα, πρόσφορα κ. α. ). Είμαστε συνεπείς στις δουλειές μας και τα έχουμε με όλους καλά. Πού είναι το κακό;
Ο Κύριός μας απαντά: «ἔλαιον θέλω καὶ οὐ θυσίαν» (Ματθ. κεφ. ιβ’ 7). Ευσπλαχνία που προέρχεται από την αληθινή αγάπη προς τον πλησίον. Στην επερχόμενη κρίση ο Χριστός θα ρωτήσει τι πράξαμε προς τον αδελφό μας. Αν ταΐσαμε τον πεινασμένο, αν ξεδιψάσαμε τον διψασμένο, αν δώσαμε στέγη στον άστεγο, αν ντύσαμε τον γυμνό, αν επισκεφθήκαμε τον άρρωστο και τον φυλακισμένο. Αν δεν το κάναμε είναι σαν να μην κάναμε τίποτα για τον Χριστό μας. Οι θυσίες μας, όταν δεν συνοδεύονται από αγάπη, μέσα από πράξεις προς τον πλησίον, δεν πιάνουν τόπο. Αντιθέτως, προκαλούν αηδία στον Θεό και δεν μας θέλει στο ναό Του. Προσέξτε, τι μας λέει ο Προφήτης Ησαΐας:
«τί μοι πλῆθος τῶν θυσιῶν ὑμῶν; λέγει Κύριος· πλήρης εἰμὶ ὁλοκαυτωμάτων κριῶν, καὶ στέαρ ἀρνῶν καὶ αἷμα ταύρων καὶ τράγων οὐ βούλομαι, οὐδὲ ἂν ἔρχησθε ὀφθῆναι μοι. τίς γὰρ ἐξεζήτησε ταῦτα ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν; πατεῖν τὴν αὐλήν μου. οὐ προσθήσεσθαι· ἐὰν φέρητε σεμίδαλιν, μάταιον· θυμίαμα, βδέλυγμά μοί ἐστι» (Ησαΐας κεφ. 1, 11-13)
Είμαστε όμως αμελείς και παρακούμε τον Χριστό μας που μας παραγγέλνει: «Ἐρευνᾶτε τὰς γραφάς» (Ιωαν. κεφ. ε’ 39). Διότι μας λέει πώς θέλει να σκεφτόμαστε και να πράττουμε μέσα από την παραβολή του καλού Σαμαρείτη (Λουκ. κεφ. ι’ 25-37). Παρακούμε το Χριστό μας διότι μοιάζουμε με τους Ισραηλίτες της εποχής Του. Γίναμε γραμματείς και φαρισαίοι που κρατάμε τον τύπο της ευσεβείας μόνο μέσα στην εκκλησία, αλλά μόλις βγούμε έξω γινόμαστε άλλοι άνθρωποι. Κρατάμε τα προσχήματα μόνο και δεν εμβαθύνουμε στο Νόμο του Θεού. «Η εποχή μας είναι σαν την εποχή του Χριστού. Ο κόσμος βρίσκεται σε αθλία κατάσταση» μας βεβαιώνει ο γέροντας Πορφύριος και με πόνο ψυχής φωνάζει: «όλοι πίσω, όλοι πίσω, πλανηθήκαμε».
Ο τρόπος ζωής των ορθοδόξων στην Ελλάδα, έχει επιφέρει ποικίλα αρνητικά σχόλια, όπως είναι του Τούρκου Υπουργού Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης ο οποίος δήλωσε: «Στον κόσμο υπάρχουν 2,5 δισεκατομμύρια Χριστιανοί. Ο Χριστιανισμός δεν είναι πλέον θρησκεία. Είναι πλέον κουλτούρα. Αλλά δεν μπορεί να είναι έτσι μία θρησκεία. Μία θρησκεία διδάσκει, είναι τρόπος ζωής που προσφέρει στο άτομο ειρήνη και ευτυχία». Έχει δίκιο ο Τούρκος Υπουργός! Σήμερα στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν χαρούμενοι άνθρωποι. Προχωράς στο δρόμο και ακούς φωνές, μαλώματα, βρισιές, ξύλο για ασήμαντους λόγους. Πολλοί συνάνθρωποί μας βρίσκονται στο δρόμο, στους κάδους των σκουπιδιών και ψάχνουν να βρουν κάτι για να κρατηθούν στη ζωή. Μόλις τους βλέπουμε αλλάζουμε δρόμο ή γυρνάμε το κεφάλι μας και κάνουμε ότι δεν τους είδαμε, μην τυχόν πλησιάσουμε και μιανθούμε και έχουμε τα ντουλάπια του σπιτιού μας γεμάτα για ώρα ανάγκης. Κρατάμε χρήματα μην τυχόν πέσουμε και εμείς σε αυτή την κατάντια! Αποφεύγουμε αρρώστους, μη μας κολλήσουν και έχουμε τρεχάματα με γιατρούς, νοσηλείες, φάρμακα και έχουμε άλλα έξοδα.
Τώρα που είναι δύσκολες μέρες και οι πράξεις αγάπης έχουν μεγαλύτερο νόημα, εμείς τις αποφεύγουμε. Βάλαμε σε δεύτερη μοίρα τον άνθρωπο και στην πρώτη θέση βάλαμε το χρήμα. Νομίσαμε ότι μπορούμε να το ελέγξουμε, αλλά έγινε το αντίθετο. Έγινε εξάρτησή μας και γι’ αυτό φτάσαμε σε αυτό το αποτέλεσμα. Στους βίους των Αγίων μας τους βλέπουμε να αποφεύγουν ακόμα και την επαφή μαζί του. Το αποστρέφονταν. Το γιατί μας το λέει ο Απόστολος Παύλος: «ῥίζα γὰρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία, ἧς τινες ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπὸ τῆς πίστεως καὶ ἑαυτοὺς περιέπειραν ὀδύναις πολλαῖς» (Τιμοθεον α’ κεφ. στ’ 10). Μάλιστα, γίναμε φιλάργυροι. Αγαπήσαμε το χρήμα και ξεφύγαμε από τον στόχο μας που είναι ο Χριστός. Πλανηθήκαμε και αυτό μας έφερε όλα τα δεινά. Η φιλαργυρία έφερε σκληροκαρδία, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα τον διαχωρισμό των χριστιανών ως σύνολο.
Αφού όμως είμαστε σε μία δύσκολη στιγμή, δε θα έπρεπε να ενωθούμε για να ξεπεράσουμε την κρίση, όπως σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν; Και βέβαια είμαστε ενωμένοι προς το κοινό συμφέρον: το χρήμα! Μόνο αυτό ενώνει σήμερα. Πώς θα βγάλουμε περισσότερα. Και ενώ προσπαθούμε να βγάλουμε χρήματα για να περνάμε καλύτερα, έχουμε το αντίθετο αποτέλεσμα. Πετύχαμε να ζούμε την επίγεια κόλαση. Επιλέξαμε το χρήμα σα Θεό. Όμως, ο Χριστός μας μας προειδοποίησε: «Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει ἢ ἕνος ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ»(Ματθ. κεφ. στ’ 24)
Και αφού είμαστε σε αυτή την κατάσταση, τι μας περιμένει; Τώρα που γίναμε ο νέος Ισραήλ και έχουμε ταυτιστεί πλήρως μαζί του, τι θα γίνει στη συνέχεια; Την απάντηση δίνει ο Προφήτης Ησαΐας: «ἡ γῆ ὑμῶν ἔρημος, αἱ πόλεις ὑμῶν πυρίκαυστοι· τὴν χώραν ὑμῶν ἐνώπιον ὑμῶν ἀλλότριοι κατεσθίουσι αὐτήν, καὶ ἠρήμωται κατεστραμμένη ὑπὸ λαῶν ἀλλοτρίων» (Ησαΐας κεφ. 1, 7). Υπάρχει κάποια ομοιότητα με τη χώρα μας; Βλέπουμε αυτά να γίνονται στις μέρες μας; Δυστυχώς, ο Προφήτης Ησαΐας επαληθεύεται. Για ακόμη μία φορά, τα λόγια του γίνονται πράξη, στη χώρα μας. Δηλαδή, τα λόγια του δεν ισχύουν μόνο για το Ισραήλ, αλλά για κάθε λαό που θα ξεχάσει το Θεό και θα απομακρυνθεί από Αυτόν.
Και δηλαδή η χώρα μας τι θα γίνει; Θα καταστραφεί; Ήρθε το τέλος; Όχι. Ο ίδιος Προφήτης συνεχίζει: «καὶ εἰ μὴ Κύριος σαβαὼθ ἐγκατέλιπεν ἡμῖν σπέρμα, ὡς Σόδομα ἂν ἐγενήθημεν καὶ ὡς Γόμοῤῥα ἂν ὡμοιώθημεν»(Ησαΐας κεφ. 1, 9). Βέβαιη θα ήταν η καταστροφή μας αν ο Θεός δεν άφηνε μεταξύ μας μια εκλεκτή μερίδα δικών του ανθρώπων. Ο Θεός δεν θέλει τον αφανισμό μας. Θέλει απλά να τον αγαπήσουμε και να επιστρέψουμε σε Αυτόν. Γι’ αυτό και αφήνει κάποιους ανθρώπους να μας δείξουν το δρόμο.
Σε κάθε εποχή ο Θεός στέλνει ανθρώπους να μας κατευθύνουν. Απλά είναι λίγο διαφορετικοί. Ξεφεύγουν από το γενικό σύνολο. Η ζωή τους προκαλεί εντύπωση, αλλά συγχρόνως και μυστήριο. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε τον τρόπο σκέψης τους και να τους κατανοήσουμε και γι’ αυτό δεν είναι εύκολο να τους δεχτούμε. Από την εποχή των προφητών δύο πράγματα γίνονταν. Ή τους θεωρούσαν πλανεμένους και τους βάζανε στο περιθώριο ή τους σκότωναν για να μην γίνεται μεγαλύτερο κακό, όπως νόμιζαν. «συμφέρει ἕνα ἄνθρωπον ἀπολέσθαι ὑπὲρ τοῦ λαοῦ» (Ιωαν. κεφ. ιη’ 14). Και αυτό γίνεται μέχρι και τις μέρες μας. Για αυτούς όμως που τους δέχονταν και ακολουθούσαν τις συμβουλές τους, είχαν προκοπή και σωτηρία.
Άραγε στις μέρες μας, τις τόσο δύσκολες, θα γίνει κάτι; Θα αλλάξει κάτι; Θα βρεθεί άνθρωπος του Θεού να οδηγήσει το λαό Του; Θα στείλει ο Θεός τον εκλεκτό Του; Για αυτό μας βεβαιώνει ο Γέροντας Πορφύριος: «Βλέπω μέσα από τη συμφορά να έρχεται ένας πολύ σπουδαίος άνθρωπος του Θεού, ο οποίος θα συνεγείρει και θα ενώσει τον κόσμο προς το καλό» (Κλείτος Ιωαννίδης, Ο Γέρων Πορφύριος – Μαρτυρίες και εμπειρίες, σελ. 233). Δηλαδή, ο Γέροντας Πορφύριος έβλεπε τη συμφορά, αλλά έβλεπε και τον άνθρωπο του Θεού. Έβλεπε αυτόν που θα φέρει το καλό. Αυτόν που θα ενώσει και πάλι τους Χριστιανούς. Τον νέο Μωυσή που θα οδηγήσει τους Έλληνες στη Γη της Επαγγελίας. Ο άνθρωπος του Θεού θα δείξει το δρόμο που οδηγεί στο θεό και τη σωτηρία μας. Το μόνο που μένει από εμάς είναι να τον δεχτούμε και να τον ακολουθήσουμε!
