«Γκρεμίζοντας ταμπού, βάλαμε την υπογραφή μας σε ιστορικές μεταρρυθμίσεις», τόνισε ο Τούρκος πρωθυπουργός και εξήγησε ότι «δεν θα επιτρέψουμε διακρίσεις μεταξύ των συμπατριωτών μας».
«Στη χώρα μας, οι εποχές που συμπολίτες μας υφίσταντο πιέσεις, λόγω της θρησκείας ή της εθνοτικής τους καταγωγής, εξαιτίας της διαφορετικότητας της ζωής τους, ανήκουν πλέον στο παρελθόν», είπε και συνέδεσε την αποκατάσταση των αδικιών που υπέστησαν οι μη μουσουλμανικές μειονότητες στην Τουρκία, με την αποκατάσταση μιας πραγματικής δημοκρατίας.
«Η κυβέρνησή μας δίνει αγώνα εναντίον των ενεργειών που κινούνται εκτός του νόμου», είπε και πρόσθεσε ότι «δεν θα χρεωθούμε με τα λάθη άλλων, ακόμα και αν (κάποιοι) θελήσουν να επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος, δεν θα έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν».
«Δεν ήλθαμε με άδεια χέρια», είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στους οργανωτές του Ιφτάρ και ανακοίνωσε τη δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της κυβερνήσεως, διατάγματος για την εκτέλεση του νόμου - που είχε νωρίτερα εισάγει η κυβέρνηση του - για την επιστροφή των περιουσιών κοινωφελών ιδρυμάτων των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, που είχαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δημευθεί. Ταυτόχρονα ανακοίνωσε και την απόφαση της κρατικής υπηρεσίας διανομής διαφημίσεων να χρηματοδοτήσει την έκδοση έξη μειονοτικών εφημερίδων, μεταξύ των οποίων την «Απογευματινή» και την «ΗΧΩ», που εκδίδονται στα ελληνικά.
Στη σημασία των μεταρρυθμίσεων που έχει εισάγει η κυβέρνηση Ερντογάν, αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, που τόνισε ότι η ειρηνική συνύπαρξη θρησκευτικών και εθνικών ομάδων, προϋπάρχει στην πολιτική παράδοση του τόπου.
«Εκκλησίες, τζάμια, συναγωγές, υπάρχουν η μία δίπλα στην άλλη, σε όλους τους δρόμους, σε όλες τις γειτονιές, για πολλές εκατοντάδες χρόνια», είπε. Η επαναφορά των παραδόσεων αυτών, μέσα σε ένα πλαίσιο σύγχρονης δημοκρατίας, θα εμπεδωθούν ακόμα πιο αποτελεσματικά, με το νέο Σύνταγμα, τόνισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
«Το νέο σύνταγμα θα πρέπει να είναι το δικό μας Σύνταγμα», είπε στην προσφώνησή του προς τον Τούρκο πρωθυπουργό ο Παντελής Βίνγκας, εκπρόσωπος των μειονοτήτων.
«Οι μειονότητες διεκδικούν μια πιο ενεργή συμμετοχή στη δημόσια ζωή», είπε και επανέλαβε ότι «οι μειονότητες διεκδικούν την ισοπολιτεία, η οποία τους ανήκει σε μια σύγχρονη πραγματική δημοκρατία», είπε.
Πολλά στιγμιότυπα από το ιστορικό αυτό Ιφτάρ, καθώς και μεγάλα τμήματα των ομιλιών του Τούρκου πρωθυπουργού αλλά και του Παντελή Βίνγκα, μεταδόθηκαν απευθείας από πολλά τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός και σημαντικά μέλη του υπουργικού συμβουλίου είχαν αποδεχθεί την «ιστορική» - στα χρονικά της Τουρκικής Δημοκρατίας- πρόσκληση να συμμετάσχουν στο τελετουργικό γεύμα, το γεύμα με το οποίο τελειώνει και η τρέχουσα περίοδος του ιερού μήνα του Ραμαζανιού, που οργανώθηκε από τις θρησκευτικές και λαϊκές ηγεσίες των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων.
Τον πρωθυπουργό Ερντογάν και την σύζυγο του Εμινέ, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, τον υπουργό Παιδείας Ομέρ Ντιντσέρ, τον υπουργό Επικρατείας, αρμόδιο επί των Ευρωπαϊκών υποθέσεων Εγκεμέν Μπαγίς, με τις συζύγους τους, καθώς και δεκάδες αξιωματούχους του κράτους και του κυβερνώντος κόμματος και βουλευτές της Κωνσταντινούπολης, υποδέχθηκαν στο προαύλιο του εντυπωσιακού αρχαιολογικού Μουσείου, οι ηγεσίες των κοινωφελών ιδρυμάτων με επικεφαλής τον Παντελή Βινγκα, που εκπροσωπεί τις μη μουσουλμανικές μειονότητες στη Γενική Διεύθυνση Κοινωφελών Ιδρυμάτων στην Άγκυρα.
Τη σημασία του Ιφταρ επεσήμανε και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος προσέφερε στον Τούρκο πρωθυπουργό αναμνηστικό δώρο.
«Δείχνει τη διάθεση της κυβερνήσεως, έναντι των μειονοτήτων, έναντι των μη μουσουλμάνων πολιτών της χώρας», είπε ο κ. Βαρθολομαίος μετά το δείπνο.
Το Ιφτάρ του Αρχαιολογικού Μουσείου είναι σημαντικό, όχι μόνο για τους συμβολισμούς του, αλλά και για το γεγονός ότι αποτελεί σπάνια πράξη αλληλεγγύης και συνεργασίας μεταξύ κοινοτήτων που ανταγωνίζονται η μία την άλλη, επισημαίνει ο επιχειρηματίας Ισαάκ Αλατόν, πρώην πρόεδρος της Ένωσης Τούρκων Επιχειρηματιών και διακεκριμένο μέλος της εβραϊκής κοινότητας. Η καταλυτική επίδραση, που το ΙΦΤΑΡ αυτό μπορεί να έχει στην τουρκική κοινωνία και στην ανατροπή προκαταλήψεων, που είχαν δημιουργηθεί, ήταν το θέμα της συζήτησης μεταξύ των προσκεκλημένων, καθένας από τους οποίους είχε δυσάρεστες ιστορίες να θυμηθεί.
«Είναι σαφές ότι πρόκειται για νέα εποχή», λέει η Σούλα Καπουντά, μέλος της διοίκησης των ελληνορθόδοξων ιδρυμάτων στα Θεραπειά.
Σημαντική δε παρουσία είχε στο γεύμα και μια νεότερη γενιά μειονοτικών, που συνήθως δεν εμφανίζονται σε τέτοιες εκδηλώσεις.
Το γεύμα συνοδεύονταν από παραδοσιακή, αλλά και σύγχρονη μουσική, που εκτέλεσε το συγκρότημα «Καφέ Αμαν» του Στέλιου Μπερμπέρη. Το δείπνο άρχισε με προσευχή του Μουεζίνη, όπως γίνεται παραδοσιακά τη στιγμή της δύσης του ηλίου. Κατά τη διάρκεια του δείπνου, υπήρξε, όπως συνηθίζεται, διακοπή για να επισκεφθούν ισλαμικό τζαμί, όσοι έπρεπε να προσευχηθούν.
«Τέτοια τελετή δεν έχει γίνει ποτέ κατά τη διάρκεια της Τουρκικής Δημοκρατίας, στη δε Οθωμανική διοίκηση βρίσκουμε ανάλογες περιγραφές και συνήθειες», λέει ο Κώστας Σανταλτζίδης, αντιπρόεδρος της Ένωσης Διεθνών Μεταφορέων, που συμμετείχε στο γεύμα.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ