Το πιο θερμό καλοκαίρι αναμένεται να είναι το φετινό. Όχι τόσο από την άποψη των κοινωνικών αντιδράσεων, αλλά κυρίως λόγω των απανωτών νομοσχεδίων και παρεμβάσεων της κυβέρνησης. Μέχρι το φθινόπωρο πρέπει να έχει τεθεί ο μηχανισμός εκποίησης της χώρας σε κίνηση και οι βασικές παρεμβάσεις να έχουν υιοθετηθεί. Αυτό απαιτούν οι ηγέτες του Eurogroup προκειμένου τον Σεπτέμβριο να πάρουν τις αποφάσεις τους σχετικά με το νέο «πακέτο βοήθειας» για την Ελλάδα.
Μέχρι τότε οι εκδοχές του «πακέτου» δίνουν και παίρνουν, μετατρέποντας την Ελλάδα σε έρμαιο των κερδοσκόπων και των αγορών, σε βαθμό που όλο και χειροτερεύει.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, εκπρόσωποι κορυφαίων χρηματοοικονομικών ομίλων της ευρωζώνης συναντήθηκαν στα κεντρικά γραφεία της BNP Paribas στο Παρίσι προκειμένου να συζητήσουν τη συμμετοχή τους στον νέο μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων, που διεξάγονται υπό την αιγίδα του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF), θα τεθούν οι προϋποθέσεις για τη μετακύλιση ελληνικών ομολόγων, καθώς έως σήμερα έχουν υπάρξει σοβαρές διαφωνίες όσον αφορά το ύψος των επιτοκίων και τη διάρκεια των νέων τίτλων. Το IIF αναφέρεται και ως Παγκόσμια Ένωση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων, όπου κάνουν κουμάντο οι πιο μεγάλες αμερικανικές, γαλλικές και γερμανικές ιδιωτικές τράπεζες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα πρόταση που θα συζητηθεί στη βάση του αρχικού γαλλικού σχεδίου θα περιλαμβάνει πιο ελκυστικούς όρους για τη συμμετοχή των τραπεζών συγκριτικά με το αρχικό σχέδιο, το οποίο προβλέπει μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων που λήγουν έως το 2014 σε 30ετείς τίτλους, αλλά αφορά μόνον το ήμισυ των τοποθετήσεων των τραπεζών σε ελληνικό χρέος.
Το νέο δε χαρακτηριστικό των διαπραγματεύσεων είναι η πρόβλεψη για μερική επαναγορά χρέους, εξέλιξη που θα οδηγούσε στην εξομάλυνση των συνθηκών στην αγορά ομολόγων.
Το πού θα βρεθούν τα χρήματα, αλλά και το ύψος της επαναγοράς δεν αναφέρονται. Επομένως το πιθανότερο είναι να πρόκειται για μικρό ποσό, που απλώς θα προσαυξήσει τις αποδόσεις συγκεκριμένων τραπεζών με επιλεγμένες αγορές, σαν αυτές που έκανε ο ΟΔΔΗΧ τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ακριβότερος δανεισμός
Με βάση το αρχικό σχέδιο, το χρέος που θα επανεπενδυθεί θα έχει επιτόκιο έως 8%, το οποίο θα διαμορφώνεται μέσα από ένα βασικό επιτόκιο 5,5% συν ένα επιπλέον ποσοστό έως 2,5% που θα συνδέεται με τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Το νέο σχέδιο προβλέπει πως το μέγιστο τελικό επιτόκιο θα μειωθεί στο 5,76%, με το βασικό επιτόκιο να είναι κυμαινόμενο και συνδεδεμένο με το τριμηνιαίο Euribor, προσαυξημένο με επιπλέον ποσοστό της τάξεως του 1,7%. Μιλάμε, δηλαδή, για μια μετακύλιση χρέους που θα προσαυξήσει το κόστος τουλάχιστον κατά 3% από τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας.
Την ανταλλαγή των παλαιών ελληνικών ομολόγων με νέα, τα οποία θα έχουν μεγαλύτερες προθεσμίες εξόφλησης, επαναφέρει προς συζήτηση και η Γερμανία, θέτοντας ουσιαστικά θέμα αναδιάρθρωσης χρέους. Το πρακτορείο Bloomberg (5.7) μετέδωσε δήλωση Γερμανού αξιωματούχου, σύμφωνα με τον οποίο η Γερμανία θα επαναφέρει μία πρόταση για την ανταλλαγή ελληνικών ομολόγων που θα περιλαμβάνει εθελοντική ανταλλαγή χρέους έναντι ομολόγων με μεγαλύτερη διάρκεια.
Σημειώνεται πως ήδη οι οίκοι αξιολόγησης έχουν προειδοποιήσει ότι ενδεχόμενη εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων, κατά την οποία οι ιδιώτες αγοράζουν νέα ομόλογα όταν λήγουν τα παλαιά, θα αποτελούσε χρεοκοπία εάν οι επενδυτές έχουν δεχτεί πιέσεις να αποδεχθούν τη συμφωνία επειδή φοβούνται χειρότερες επιπτώσεις.
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί ότι ένα τέτοιο πιστωτικό γεγονός (credit event) θα ήταν περιορισμένο και δεν θα προκαλούσε μεγάλα προβλήματα, όπως ενδεχομένως να συμβεί με άλλες λύσεις. Με άλλα λόγια, η γερμανική κυβέρνηση δεν αποκλείει καθόλου μια περιορισμένη κατάρρευση τραπεζών, τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας. Βέβαια, το πόσο «περιορισμένη» μπορεί να είναι μια τέτοια κατάρρευση, αυτό μόνο να το εικάσει κανείς μπορεί.
Όσο για το τι θα γίνει με τις καταθέσεις των Ελλήνων καταθετών σε μια τέτοια περίπτωση «πιστωτικού γεγονότος», αυτό δεν απασχολεί καθόλου τη Γερμανία. Ούτε τους τραπεζίτες, μια και γνωρίζουν πολύ καλά ότι εντός του ευρώ δεν υπάρχει κανενός είδους εξασφάλιση των καταθέσεων. Εκτός βέβαια από ανέξοδες δηλώσεις καθησυχασμού.
Πάντως οι οίκοι αξιολόγησης έχουν αποσαφηνίσει πως, αν οι ομολογιούχοι θεωρούν πιθανή τη χρεοκοπία και η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας έχει υποχωρήσει, τότε είναι δύσκολο να θεωρήσει κανείς ότι προσέρχονται εθελοντικά στη συμφωνία για την ανταλλαγή ομολόγων, επισημαίνει ο οίκος.
Για τους επενδυτές μια τέτοια κίνηση θα είχε νόημα μόνον εάν συνέπραττε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ωστόσο η πρόταση του Βερολίνου δεν φαίνεται να έχει υποστηρικτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς τόσο η ΕΚΤ όσο και η Κομισιόν και πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν θέλουν να ακούσουν για αναδιάρθρωση χρέους σε οποιαδήποτε μορφή.
Ποιοι προτιμούν πτώχευση
Το αποτέλεσμα όλων αυτών; Το κόστος ασφάλισης των ελληνικών τίτλων αυξήθηκε την Τετάρτη (6.7) μετά την υποβάθμιση της Πορτογαλίας από τη Moody’s και την προειδοποίηση για ενδεχόμενο δεύτερο πακέτο στήριξης της χώρας της Ιβηρικής.
Το κόστος ασφάλισης έναντι αθέτησης πληρωμών (CDS) αυξήθηκε κατά 59 μονάδες βάσης, στις 1.975 μονάδες, με τους επενδυτές να ανησυχούν και για την πορεία των διαβουλεύσεων των ελληνικών ομολόγων.
● Να θυμίσουμε ότι τον Ιανουάριο του 2010 τα ελληνικά CDS ήταν γύρω στις 400 μονάδες βάσης και έναν χρόνο αργότερα γύρω στις 1.200 μονάδες.
● Να θυμίσουμε επιπλέον ότι το ανώτερο πλαφόν μονάδων βάσης για CDS παγκόσμια έχει τεθεί γύρω στις 2.500 μονάδες βάσης. Η Ελλάδα, αν πάει με αυτούς τους ρυθμούς, θα τις έχει φτάσει μέχρι το φθινόπωρο. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι η κρίση χρέους της Ελλάδας θα έχει γίνει μη ανατάξιμη για τις αγορές και επομένως το μόνο που θα μένει ακόμη κι επίσημα θα είναι να πτωχεύσει η χώρα.
Αυτό επιδιώκουν οι Ευρωπαίοι; Μάλλον ναι, μια και δεν πιστεύουν πια ότι η κατάσταση στην Ελλάδα μπορεί να διασωθεί. Αρκεί να έχουν τεθεί υπό μηχανισμό εκποίησης η χώρα και τα περιουσιακά της στοιχεία. Γι’ αυτό βιάζονται. Γι’ αυτό πιέζουν τόσο πολύ. Από την άλλη, οι αγορές δεν θέλουν να αφήσουν την επίσημη πτώχευση της Ελλάδας στην αποκλειστική αρμοδιότητα των πολιτικών της ευρωζώνης, δηλαδή της Μέρκελ και του Σαρκοζί.
Έτσι έχει ξεσπάσει αληθινός πόλεμος με τους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι είναι σίγουρο ότι θα υποβαθμίζουν διαρκώς Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, αλλά και Ισπανία, όπως ίσως και την Ιταλία, προκειμένου να πιέσουν τους πολιτικούς.
Ο επικεφαλής της Standard & Poor’s στη Γερμανία απέρριψε την Τετάρτη (6.7) την κριτική ότι ο οίκος αξιολόγησης αξιολογεί υπερβολικά σκληρά τις προσπάθειες για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο νέο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας με αποφυγή πιστωτικού επεισοδίου.
Υπενθυμίζεται πως χθες ο διοικητής της Αυστριακής Κεντρικής Τράπεζας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Έβαλντ Νοβότνι, με συνέντευξή του στη δημόσια αυστριακή τηλεόραση, άσκησε δριμύτατη κριτική κατά των αμερικανικών οίκων αξιολόγησης. Ο Νοβότνι υποστήριξε ότι οι οίκοι είναι πολύ αυστηρότεροι και επιθετικότεροι όσον αφορά τις αξιολογήσεις τους στον χώρο της ευρωζώνης από ό,τι σε παρόμοιες περιπτώσεις στη Νότια Αμερική.
Από την πλευρά της η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ προειδοποίησε χθες τους οίκους αξιολόγησης ότι η τρόικα έχει τη δική της κρίση για τη διάσωση της Ελλάδας από τη χρεοκοπία και δεν πρόκειται να τους αφήσει να κάνουν ό,τι θέλουν.
«Οι ισχυρισμοί αυτοί είναι λόγια του αέρα και είναι αποδεδειγμένα λανθασμένοι. Είτε βασίζονται σε άγνοια των γεγονότων είτε τα κίνητρα είναι πολιτικά και τα γεγονότα παραμελούνται» δήλωσε ο Τόρτσεν Χίνριχτς σε αυστριακό ραδιόφωνο. Ο ίδιος τόνισε πως η Standard & Poor’s δεν απέρριψε το γαλλικό σχέδιο στη βάση του, αλλά σχολίασε το πώς θα αξιολογούσε με τα σημερινά δεδομένα και τις διαθέσιμες πληροφορίες το σχέδιο.
«Πρόκειται για ένα καθαρά υποθετικό σχόλιο. Το τελικό σχέδιο δεν έχει ακόμη εγκριθεί» τόνισε προσθέτοντας πως το βασικό προς εξέταση ζήτημα ήταν το πώς αντιμετωπίζονται οι επενδυτές σε σχέση με τους αρχικούς όρους των ομολόγων, την αποπληρωμή του κεφαλαίου και των τόκων.
«Είναι πολύ σαφές ότι εξετάζεται μια σημαντική επέκταση της διάρκειας των ομολόγων και μια καθυστέρηση στην αποπληρωμή, κάτι που δεν είναι σύμφωνο με την αρχική υπόσχεση για την έγκαιρη πληρωμή των τόκων και του κεφαλαίου. Σε αυτόν τον βαθμό, ένα τέτοιο σχέδιο θα συνεπαγόταν χρεοκοπία» δήλωσε ο Χίνριχτς.
Όλα για τη Γερμανία
Και η κυβέρνηση των δύο πρωθυπουργών και του ενός αντιπροέδρου; Κάνει ό,τι μπορεί για να επιταχύνει τις εκποιήσεις και να μετατρέψει το ξεπούλημα της χώρας σε μη ανατάξιμο γεγονός. Με την πώληση επιπλέον ποσοστού 10% του ΟΤΕ στην Deutsche Telekom προσέρχεται ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος στη συνάντηση με τον Γερμανό ομόλογό του Β. Σόιμπλε, η οποία επρόκειτο να γίνει την Τετάρτη (6.7) στο Βερολίνο.
Ο κ. Βενιζέλος θα έχει επαφές και με εκπροσώπους του γερμανικού συνδέσμου βιομηχανιών με δεδομένο το γερμανικό ενδιαφέρον για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τις ιδιωτικοποιήσεις. Στη συνάντηση θα συζητηθούν θέματα που αφορούν τις δύο χώρες, την ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση, ενώ ο κ. Βενιζέλος θα ενημερώσει τον συνομιλητή του για το πώς η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να εφαρμόσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Τα πάντα στη διάθεση της Γερμανίας.
Αρκεί τα θύματα να πεθαίνουν ευτυχισμένα...
«Ασύμμετρες απειλές» στην επίλυση της ελληνικής και ευρωπαϊκής κρίσης χρέους χαρακτήρισε τους οίκους αξιολόγησης και άλλους διεθνείς παράγοντες που επηρεάζουν τις εξελίξεις ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος σε συνέντευξη που παραχώρησε στους New York Times (5.7).
Στη συνέντευξη που τιτλοφορείται «Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών κινείται από κρίση σε κρίση» η αμερικανική εφημερίδα εστιάζει στις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, στο σχέδιο για ριζική μείωση του δημόσιου τομέα, στο επιθετικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Ελλάδας και στις μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να υλοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση.
Στη συνέντευξη ο κ. Βενιζέλος αναγνωρίζει το άγος που έχει φέρει η λιτότητα στην ελληνική κοινωνία, ωστόσο υποστηρίζει ότι, παρά την αυξανόμενη οργή, υπάρχει περιορισμένη διάθεση για νέες εκλογές και αλλαγή της κυβέρνησης. «Ναι, έχουμε διαδηλωτές στους δρόμους, αλλά σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις η μεγάλη πλειοψηφία της κοινής γνώμης απορρίπτει την ιδέα των πρόωρων εκλογών» είπε.
Ερωτηθείς για την υψηλή ευθύνη εκτέλεσης των μέτρων, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών δήλωσε πως ο ίδιος δεν έχει κανένα πρόβλημα σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων, ξεκαθαρίζοντας πως η μεγάλη πρόκληση είναι η οικονομική σταθεροποίηση. Δεν ξέρω πόσο γρήγορα μπορεί να διανύσει ο κ. Βενιζέλος το κατοστάρι, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα εκπλαγεί και ο ίδιος όταν χρειαστεί να το κάνει για να γλιτώσει όταν η επικείμενη επίσημη πτώχευση θα παρουσιαστεί ως οικονομική σταθεροποίηση.
Ο κ. Βενιζέλος, τέλος, αναφέρθηκε στη συμπεριφορά των διαφόρων διεθνών παραγόντων που επηρεάζουν τις εξελίξεις. «Έχουμε κάποιες ασύμμετρες απειλές» είπε, αναφερόμενος στους οίκους αξιολόγησης. Τέλος, οι New York Times κάνουν λόγο για σκληρές πολιτικές στην Ελλάδα που θα οδηγήσουν 120.000 εργαζόμενους του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα να χάσουν τη δουλειά τους κατά τα επόμενα τρία χρόνια.
Όμως, μην ανησυχείτε. Σε συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό «Focus» ο πρόεδρος του Eurogroup δήλωσε πως η κυριαρχία της Ελλάδας θα περιοριστεί. Και μάλιστα θα περιοριστεί massive, δραστικά. Επίσης ανακοίνωσε την εγκατάσταση μόνιμων επιτρόπων στα ελληνικά υπουργεία, οι οποίοι θα εποπτεύουν τους ρυθμούς και την ταχύτητα της εκποίησης.
Αυτό που ανακοίνωσε ο Γιούνκερ δεν ήταν τίποτε περισσότερο από την επιβολή μιας ύπατης αρμοστείας, σαν τους Γερμανούς γκαουλάιτερ, που θα επιβλέπουν το ξεπούλημα της χώρας και του λαού της. Αν αυτό νομίζετε ότι σημαίνει τη μετατροπή της Ελλάδας σε αποικία, οφείλουμε να σας καθησυχάσουμε. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, δεν πρόκειται για επιτρόπους, αλλά για «συμβούλους» που έρχονται – με έξωθεν εντολή – να μας προσφέρουν τεχνογνωσία. Σε τι ακριβώς; Δεν γνωρίζουμε.
Άλλωστε δεν πρέπει να ανησυχείτε καθόλου. Μπορεί να εκποιηθεί η χώρα, να καταλήξει στα αζήτητα το 1/3 του εργατικού δυναμικού της, η ανέχεια να ξεπεράσει το 50% του πληθυσμού, η αγορά μαζί με τους επαγγελματίες και τους μικρομεσαίους να σαρωθεί, οι εγχώριες τράπεζες να καταρρεύσουν χωρίς τελικά το ελληνικό κράτος να μπορέσει να αποφύγει την επίσημη πτώχευση, αλλά όλα αυτά γίνονται για το καλό μας.
Αρκεί το ευρώ και η ευρωζώνη να μπορέσουν να επιζήσουν. Δεν έχουν σημασία τα θύματα, αρκεί να πεθαίνουν ευτυχισμένα με το ευρώ στην τσέπη και με την ικανοποίηση ότι ακόμη και τα δισέγγονά τους θα πληρώνουν τα ίδια δάνεια για τα οποία εξοντώθηκαν κι αυτοί..
